Nhân dịp đọc bài của cựu cầu thủ bóng chày Ichiro nói về câu chuyện “Xuất sắc trong 1 lĩnh vực” , mình lại có chút suy nghĩ về bản thân.
https://note.com/leirion011/n/n35f25072e472?magazine_key=mf404d78b28fa

Tóm tắt bài đọc:

Ichiro – huyền thoại bóng chày Nhật Bản – đã trở thành người châu Á đầu tiên được vinh danh vào Hall of Fame của Mỹ vào tháng 1 năm nay. Trong buổi lễ tại Cooperstown vào tháng 7, ông có bài phát biểu 19 phút bằng tiếng Anh, bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc với bóng chày và chia sẻ triết lý sống.

Ichiro nói rằng dù mọi người thường đánh giá ông qua các kỷ lục như 3000 cú hit hay 10 lần Gold Glove, điều quan trọng nhất là bóng chày đã định hình nhân cách, giá trị sống và cách nhìn thế giới của ông. Với ông, bóng chày không chỉ là môn thể thao mà là kim chỉ nam của cuộc đời.

Câu chuyện của Ichiro cho thấy: khi dốc toàn lực vào một công việc và hướng tới sự chuyên nghiệp, ta có thể rút ra kinh nghiệm vượt khỏi phạm vi công việc, ảnh hưởng tích cực đến cả cuộc sống. Đúng như câu “Một nghề cho chín, còn hơn chín nghề”, việc nỗ lực để trở nên xuất sắc trong một lĩnh vực chính là bước đầu của một cuộc sống ý nghĩa.

Bài học : Hãy dành tâm huyết để trở nên giỏi nhất trong công việc của mình.

Năm 2011, mình nhận được vào làm việc ở Fsoft  sau khi thực tập nên trong thời gian đó chủ yếu là làm đồ án tốt nghiệp. Mới ra trường có việc thì vui quá nên cũng không suy nghĩ nhiều. Nhưng sau 1 thời gian làm việc thì mình mới nhận ra là mình không thích tiếng Nhật và outsource.
Cũng giống như suy nghĩ của các bạn cùng lứa,  chỉ thích học tiếng Anh và đi làm product.
Nhưng sau nhiều lần phỏng vấn fail mấy công ty thị trường tiếng Anh nên mình vẫn ở lại Fsoft làm outsource. Hồi đó tự tin với thế mạnh của mình là code trâu, chịu khó OT, chịu khó tìm hiểu và có thể giải quyết được các vấn đề khó nhằn,mặc dù tiếng Anh kém, và không biết tiếng Nhật. Code chỉ dựa vào detail design và chỉ nhớ Id màn hình.
Được tầm 2 năm làm outsource thì mình cũng khá hoang mang nên mình hỏi anh sếp trong 1 lần đi nhậu là có khi nào outsource hết việc không?
Ảnh trả lời : Khi nào còn phần mềm thì sẽ còn outsource và còn việc làm nên em cứ yên tâm.Vì cứ có phần mềm thì sẽ có lỗi, nên sẽ luôn cần người fix lỗi đó.
Lúc đó thì thị trường Nhật là thị trường phát triển mạnh nhất của outsource Việt Nam.

Sau này vì muốn đi Nhật mà mình học tiếng Nhật và đi làm Kĩ sư cầu nối (BrSE) đến tận bây giờ.
Cũng vài lần định chuyển việc làm dev cho các công ty Nhật, nhưng vì nhiều lý do chưa chuyển qua được công ty mong muốn và  mức lương BrSE luôn tốt hơn dev nên lại tiếp tục làm.
Mình cũng có hỏi ông anh khác : Công việc BrSE có còn tồn tại trong tương lai không ?
Ông anh trả lời: “Hiện tại đang thoái trào vì số lượng ở Nhật cũng khá đông , nhưng BrSE không chỉ là giỏi ngoại ngữ mà còn phải làm ở tầm cao như thiết kế hệ thống, đề xuất phương án kĩ thuật thì mới có thể tồn tại được.”
Lúc này thì lợi thế của mình so với dev ở Việt Nam là biết tiếng Nhật, so với người Nhật là biết tiếng Việt, và có thể code được. Nên nhiều lúc vẫn khá tự tin là công ty cần mình và khách hàng Nhật vẫn rất cần mình.
Có thằng em nói với mình năm 2016 là giờ outsource đã trễ rồi, muốn đi sớm phải trước 5-10 năm. Vậy mà cách đây 1 năm nó mở công ty outsource.Đúng là outsource vẫn luôn có việc.

Gần 1 năm trở lại đây, cùng với sự phát triển như vũ bão của AI thì mình thấy BrSE mà chỉ giỏi ngoại ngữ thì cũng khó khăn trong công việc, chưa kể việc thiết kế hay code nữa cũng không bằng AI được.
1. Công ty mình thì ở các kênh chat đều có AI dịch tự động, nên bên VN và JP liên lạc dễ dàng nên hầu như không cần BrSE trong tương lai.
2. Ở các cuộc họp thì có germini, hoặc recording lại nên có thể nhờ AI convert qua video AI đọc lại bằng tiếng việt
3. Thiết kế mà xịn thì ngôn ngữ nào AI cũng có thể hiểu và làm được ngay, thậm chí code chuẩn hơn. Ngoài ra còn có thể kiểm thử, build infra chuẩn chỉnh.
Nên nhiều lúc hoang mang là công ty nói riêng hay thị trường Nhật nói chung có cần BrSE nữa không ?
Còn các công ty outsource khác thì nghe là không tuyển thêm nhân viên mới, layoff hàng loạt, khách hàng ép giá do KH mặc định là đã sử dụng AI thì năng suất tăng, effort giảm.
Công ty nào cũng phải triệt để tận dụng AI, như FPT Japan cũng đẩy mạnh phong trào dùng AI trong delivery bằng khẩu hiệu “AI Hodai”. Các công ty mạnh hơn thì phát triển AI Agent để cạnh tranh với các đối thủ.
Mình thấy 2 lợi thế của mình là tiếng Nhật và biết code gần như sắp hết rồi….

Giờ 37 tuổi rồi, không biết còn trụ ở nghề phần mềm này đến bao giờ ?
Vẫn luôn tự vấn với bản thân hàng ngày là thế mạnh của mình là gì? mình có giá trị gì mà công ty cần, và có thể duy trì giá trị đó đến bao lâu ? Khi nào cần phải thay đổi để theo kịp thời đại?
Không biết các ngành nghề khác như thế nào nhỉ?

LocDV Tokyo 2025/11/17